Ρήξη χιαστού

Τι ορίζεται ως ρήξη χιαστού;

Ως ρήξη χιαστού ορίζεται η μερική ή ολική διακοπή της συνέχειας ενός εκ των δύο χιαστών συνδέσμων που εντοπίζονται στην άρθρωση του γόνατος, του πρόσθιου και του οπίσθιου, οι οποίοι χιάζονται μεταξύ τους και συμβάλλουν στη σταθερότητα της άρθρωσης. Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου αποτελεί έναν από τους συχνότερους αθλητικούς τραυματισμούς, σε αντίθεση με τη σπανιότερη ρήξη του οπίσθιου.

 

Λίγα λόγια για τους χιαστούς

Οι χιαστοί σύνδεσμοι του γόνατος, πρόσθιος και οπίσθιος, αποτελούν βασικά σταθεροποιητικά στοιχεία της άρθρωσης. Ο πρόσθιος περιορίζει την πρόσθια μετατόπιση της κνήμης έναντι του μηρού και συμβάλλει στον έλεγχο της υπερέκτασης. Η ρήξη του αποτελεί συχνό τραυματισμό, ιδίως σε αθλητές, ως αποτέλεσμα αιφνίδιων κινήσεων υψηλής έντασης.

Αντιθέτως, ο οπίσθιος, αν και λιγότερο ευάλωτος, είναι εξίσου σημαντικός, καθώς εμποδίζει την οπίσθια μετατόπιση της κνήμης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ρήξη του συνοδεύεται από βλάβες και σε άλλες συνδεσμικές δομές. Το γεγονός αυτό καθιστά τη  διάγνωση  και τη θεραπευτική προσέγγιση της ρήξης πιο σύνθετη και απαιτητική.

 

Ποια είναι τα αίτια πρόκλησης μιας ρήξης χιαστού;

Οι μηχανισμοί κάκωσης που ευθύνονται για τη ρήξη των χιαστών συνδέσμων διαφοροποιούνται. Η ρήξη  πρόσθιου χιαστού εντοπίζεται κυρίως σε αθλητικές δραστηριότητες υψηλών απαιτήσεων. Ειδικότερα, οφείλεται σε:

• αιφνίδια αλλαγή κατεύθυνσης
• απότομη επιβράδυνση
• στροφή του σώματος με το γόνατο σε κάμψη
• κακή προσγείωση σε λυγισμένο γόνατο.

Αντιθέτως, η ρήξη του οπίσθιου χιαστού συνδέσμου εκδηλώνεται συνήθως εξαιτίας άμεσης πρόσκρουσης στην πρόσθια επιφάνεια της κνήμης με το γόνατο σε κάμψη. Οι συνηθέστεροι μηχανισμοί πρόκλησης της ρήξης είναι τα τροχαία ατυχήματα ή οι πτώσεις από ύψος με το πόδι σε έκταση. Επίσης, συχνά η ρήξη οπίσθιου χιαστού συνοδεύεται από κακώσεις άλλων συνδεσμικών ή μηνισκικών δομών.

 

Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται η ρήξη χιαστού;

Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου γίνεται συνήθως αντιληπτή κατά τη στιγμή του τραυματισμού. O ασθενής ακούει έναν υπόκωφο ήχο εντός της άρθρωσης τη στιγμή της ρήξης. Ακολούθως εμφανίζονται συμπτώματα όπως:

• Έντονος, αιφνίδιος πόνος τη στιγμή του τραυματισμού.
• Πόνος στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος.
• Αίσθημα αστάθειας κατά τη βάδιση ή τη φόρτιση του σκέλους.
• Περιορισμός στην κινητικότητα του γόνατος (δυσκαμψία).
• Οίδημα.
• Αίμαρθρο (συλλογή αίματος εντός της άρθρωσης)

Αντίστοιχα, η ρήξη του οπίσθιου χιαστού συνδέσμου εκδηλώνεται με:

• Πόνο στην οπίσθια επιφάνεια του γόνατος.
• Οίδημα (συχνά λιγότερο έντονο από την κάκωση του ΠΧΣ)
• Δυσκολία στην πλήρη κάμψη και έκταση της άρθρωσης.
• Αίσθημα αστάθειας.

Τα περισσότερα συμπτώματα τείνουν να υποχωρούν σταδιακά, με εξαίρεση την αστάθεια και δυσκαμψία.

Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;

Η διάγνωση ρήξης χιαστού συνδέσμου απαιτεί την εκτίμηση από εξειδικευμένο Ορθοπεδικό με εμπειρία στις αθλητικές κακώσεις. Ιδανικά, η αξιολόγηση πραγματοποιείται είτε άμεσα μετά τον τραυματισμό, προτού εμφανιστεί σημαντικό οίδημα, είτε μετά την υποχώρησή του, ώστε να είναι εφικτή η ακριβής κλινική εκτίμηση.

Η διαγνωστική προσέγγιση περιλαμβάνει αρχικά τη λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού, ακολουθούμενη από κλινική εξέταση. Κατά την κλινική εξέταση ο ασθενής υποβάλλεται σε ειδικές δοκιμασίες για να αξιολογηθεί η κινητικότητα του γόνατος. Η επιβεβαίωση της διάγνωσης και η σοβαρότητα της ρήξης επιτυγχάνονται μέσω απεικονιστικών εξετάσεων, κυρίως της μαγνητικής τομογραφίας.

Ποια είναι η κατάλληλη αντιμετώπιση για τη ρήξη χιαστού;

Η αντιμετώπιση της ρήξης χιαστού συνδέσμου καθορίζεται από ποικίλους παράγοντες. Ειδικότερα, οι παράγοντες που καθορίζουν τη θεραπεία είναι:

• η έκταση της βλάβης.
• η ηλικία, το επίπεδο λειτουργικών απαιτήσεων του ασθενούς.
• η επιθυμία επιστροφής σε αθλητική δραστηριότητα.

 

Στις περιπτώσεις ρήξης πρόσθιου χιαστού  μπορεί αρχικά να εφαρμοστεί συντηρητική αγωγή. Η συντηρητική αγωγή περιλαμβάνει ανάπαυση, ανύψωση και περίδεση του σκέλους, μερική αποφόρτιση με βακτηρίες και στοχευμένη φυσικοθεραπευτική παρέμβαση.

Παρ’ όλα αυτά, η χειρουργική αποκατάσταση μέσω της αρθροσκόπησης γόνατος με χρήση αυτομοσχεύματος ή αλλομοσχεύματος αποτελεί τη θεραπεία εκλογής στη μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων, ειδικά σε νέους και ενεργούς ασθενείς. Για ρήξεις οπίσθιου χιαστού πρώτου ή δεύτερου βαθμού προτιμάται η συντηρητική αντιμετώπιση με τη χρήση λειτουργικού κηδεμόνα και εξατομικευμένου προγράμματος αποκατάστασης.

Σε κάθε περίπτωση σε  πλήρεις ή πολυσυνδεσμικές ρήξεις, ενδείκνυται αρθροσκοπική χειρουργική αποκατάσταση, με στόχο την ταχεία και σταθερή επαναφορά της λειτουργικότητας του γόνατος.

Εάν εμφανίζετε ενοχλήσεις στο γόνατο, θα πρέπει να επικοινωνήσετε άμεσα με έναν έμπειρο Ορθοπαιδικό. Ο Ορθοπεδικός Χειρουργός Μπεσίρης Γεώργιος είναι απόλυτα εξειδικευμένος στην αντιμετώπιση οποιουδήποτε ορθοπεδικού προβλήματος αφορά την άρθρωση του γόνατος. Επικοινωνήστε με τον ιατρό και την εξειδικευμένη ομάδα της Orthopedia για να λάβετε μια εξατομικευμένη διάγνωση.