ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Ο υποπλάτιος τένοντας, βρίσκεται στο πρόσθιο τμήμα του ώμου, και αποτελεί έναν από τους τέσσερις τένοντες που απαρτίζουν το μυοτενόντιο στροφικό πέταλο του ώμου. Είναι ο ισχυρότερος τένοντας του στροφικού πετάλου και η λειτουργία του συνίσταται στην υποβοήθηση των κινήσεων της άρθρωσης του ώμου όπως η έσω στροφή του βραχιονίου, η οποία συμβαίνει όταν το άνω άκρο κινείται προς τον κορμό κατά την κίνηση π.χ. ενός χτυπήματος στο τένις ή την κολύμβηση.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ – ΠΩΣ ΤΡΑΥΜΑΤΙΖΕΤΑΙ Ο ΥΠΟΠΛΑΤΙΟΣ ΤΕΝΟΝΤΑΣ;
Οι τραυματισμοί του τενόντα του υποπλατίου είναι σχετικά σπάνιοι. Οι περισσότερες ρήξεις του στροφικού πετάλου αφορούν τον τένοντα του υπερακάνθιου ή του υπακάνθιου στο άνω και οπίσθιο τμήμα του ώμου. Οι ρήξη του υποπλατίου εμφανίζεται μετά από τραυματισμό (π.χ. πτώση) και συνήθως αφορά νεότερους ασθενείς σε σχέση με αυτούς που παρουσιάζουν ρήξη του υπερακανθίου. Η ρήξη του υποπλάτιου τένοντα μπορεί επίσης να συμβεί μετά από χειρουργική επέμβαση, όπως μια ολική αρθροπλαστική ώμου, στην οποία ο υποπλάτιος τένοντας τέμνεται και στη συνέχεια συρράπτεται ως μέρος της χειρουργικής επέμβασης.
Ένα 46χρονος οδηγός φορτηγού έπεσε από το φορτηγό και κρατήθηκε με το δεξί του χέρι από την πλευρά της πόρτας προσπαθώντας να αποφύγει την πτώση. Όπως αναφέρει αισθάνθηκε ένα σκίσιμο, έντονο πόνο και αδυναμία. Η κλινική εξέταση ανέδειξε τα τυπικά ευρήματα της ρήξης του υποπλατίου τένοντα.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Δεδομένου ότι ο υποπλάτιος τένοντας επιτελεί πολύ σημαντικό μέρος των φυσιολογικών κινήσεων του ώμου, η ρήξη του συνήθως αντιμετωπίζεται χειρουργικά. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, χρησιμοποιείται η αρθροσκοπική μέθοδος. Αυτό το είδος της χειρουργικής επέμβασης μπορεί να πραγματοποιηθεί με περιοχική αναισθησία (αποκλεισμό του νεύρου – μπλοκ) και ο ασθενής εξέρχεται την ίδια ημέρα. Η επέμβαση περιλαμβάνει την ανεύρεση του ραγέντος τένοντα, κινητοποίησή του, και την επανακαθήλωσή του στο έλασσον βραχιόνιο όγκωμα. Αυτό επιτυγχάνεται με ειδικά εργαλεία και με τη χρήση αρθροσκοπικής χειρουργικής συρραφής. Αρχικά, το σημείο καθήλωσης τραχύνεται για να προαχθεί η επούλωση του τένοντα στο οστό. Στη συνέχεια, οι άγκυρες τοποθετούνται μέσα στο οστό. Τα ράμματα από αυτές τις άγκυρες διέρχονται μέσω του τένοντα, προκειμένου να σταθεροποιηθούν πάνω στο οστό.
ΑΝΑΡΡΩΣΗ
Η προστασία του χειρουργημένου άκρου είναι σημαντικό να διαρκέσει τουλάχιστον 4 εβδομάδες από την επέμβαση. Γι’αυτό τον λόγο, το άκρο ακινητοποιείται με τη βοήθεια ειδικού φακέλου ανάρτησης και η φυσικοθεραπεία δεν δύναται να αρχίσει πριν το πέρας των 4 αυτών εβδομάδων. Με το πέρας αυτής της περιόδου, η ανάρτηση αφαιρείται και η κίνηση του ώμου μπορεί να επιτραπεί ξανά στον ασθενή. Ακολουθεί φυσικοθεραπεία που αποτελείται από ενεργητικές και παθητικές ασκήσεις υπό την επίβλεψη του φυσικοθεραπευτή. Μετά από 12 εβδομάδες, ξεκινάει η ενδυνάμωση του ώμου προοδευτικά και μετά από 16 εβδομάδες, ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει σε αθλητικές δραστηριότητες όπως το τένις, το γκολφ, και το κολύμπι. Τα ομαδικά αθλήματα επαφής αποφεύγονται για τουλάχιστον 24 εβδομάδες μετά την επέμβαση.
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΠΛΑΤΙΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
Οι πιο σημαντικοί παράγοντες για την επιτυχία της επέμβασης είναι η ποιότητα του τένοντα και η συνεργασία του ασθενούς κατά την διάρκεια της αποκατάστασης με την σταδιακή επιστροφή στην καθημερινή δραστηριότητα. Μερικοί από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του τένοντα είναι η καθυστέρηση της χειρουργικής επέμβασης και το ιστορικό καπνίσματος. Η κλινική εμπειρία έχει δείξει ότι οι ασθενείς που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση εντός 6 μηνών από τον τραυματισμό παρουσιάζουν καλύτερα αποτελέσματα.
Επίσης, το κάπνισμα επηρεάζει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ιστών, καθώς μετά τη ρήξη μπορεί ο τένοντας να εκφυλιστεί ως συνέπεια της επίδρασης των χημικών ουσιών στον καπνό. Τέλος, η πρώιμη ενεργητική κίνηση και η υπερβολική χρήση του ώμου μπορεί επίσης να οδηγήσει σε επαναρρήξη του τένοντα. Βάσει βιβλιογραφίας, τα αποτελέσματα της χειρουργικής αποκατάστασης του υποπλατίου είναι άριστα. Πάνω από το 90% των ασθενών αναφέρει σημαντική βελτίωση όσον αφορά στον πόνο και τη δύναμη μετά το χειρουργείο.