Κήλη Μεσοσπονδύλιου Δίσκου

Λόγω της φυσικής διαδικασίας της γήρανσης και της φθοράς οι δίσκοι χάνουν ένα μεγάλο μέρος του υγρού τους. Σε φυσιολογικές συνθήκες τους προσδίδει ελαστικότητα και αντοχή. Ως αποτέλεσμα, οι δίσκοι γίνονται πιο σκληροί και επίπεδοι. Αυτή η διαδικασία, γνωστή και ως εκφύλιση, ξεκινά από μικρή ηλικία. Συχνά εμφανίζεται πρώιμα σε απεικονιστικές εξετάσεις (ακτινογραφίες, αξονική και μαγνητική τομογραφία) και ονομάζεται κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου ή αλλιώς δισκοκήλη.

Όταν ασκείται επαναλαμβανόμενη πίεση στην σπονδυλική στήλη, ο δίσκος και ειδικότερα ο ινώδης δακτύλιος ενδέχεται να υποστεί ρήξη ή ρωγμή. Στην οσφυϊκή μοίρα, η προεξοχή του δίσκου μπορεί να οδηγήσει σε πιεστικά φαινόμενα της πιο κοντινής ρίζας των νωτιαίων νεύρων. Επιπλέον, το υλικό του πηκτοειδούς πυρήνα που διαφεύγει μπορεί με τη σειρά του να ερεθίσει το νεύρο. Αυτό μπορεί να προκαλέσει τοπικά φλεγμονή. Το αποτέλεσμα είναι ένα οξύ αίσθημα πόνου που αντανακλά από την οσφυϊκή χώρα στους γλουτούς και στα κάτω άκρα. Τέλος, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η εκφυλιστική αλλοίωση του δίσκου (δισκίτιδα) δεν είναι απαραίτητα μια προοδευτική πάθηση, δηλαδή δεν οδηγεί πάντοτε σε κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου.

Είναι χρήσιμο ο ασθενής, να αποκτήσει μια σαφή εικόνα της ακριβούς ιατρικής διάγνωσης. Η ιατρική διάγνωση προσδιορίζει την πραγματική αιτία του πόνου στην οσφυϊκή χώρα και στα κάτω άκρα του ασθενούς.

 

 

Ποια είναι η λειτουργία των μεσοσπονδύλιων δίσκων;

Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι διαδραματίζουν έναν σημαντικό ρόλο στην σπονδυλική στήλη. Χρησιμεύουν ως αμορτισέρ μεταξύ των σπονδύλων. Υποστηρίζουν το βάρος του ανθρώπινου σώματος και επιτρέπουν ένα ευρύ φάσμα κινήσεων προς όλες τις κατευθύνσεις.

Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος αποτελείται από ένα κεντρικό ανάγγειο πηκτοειδή πυρήνα. Επίσης από μία παχύρευστη γέλη (τζελ) που αποτελείται από πρωτεΐνες, πολυσακχαρίτες, ελάχιστα χονδροκύτταρα και μεγάλη ποσότητα νερού (88%). Περιβάλλεται από συγκεντρικά στρώματα ινώδους ιστού και κολλαγόνου, τον ινώδη δακτύλιο. Όταν η φυσικοχημική κατάσταση του πηκτοειδούς πυρήνα είναι φυσιολογική, (συνήθως στην νεαρή ηλικία) ο δίσκος μπορεί να αντέξει μεγάλα φορτία χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.

 

Κλείστε τώρα το ραντεβού σας με τον ορθοπεδικό χειρουργό: 6936182726

 

Με την πάροδο του χρόνου, ο πηκτοειδής πυρήνας και ο ινώδης δακτύλιος χάνουν μεγάλο μέρος των ιδιοτήτων τους. Γι’αυτόν το λόγο ακόμη και μικρές δυνάμεις και φορτία μπορούν να προκαλέσουν την ρήξη του ινώδους δακτυλίου και την διαφυγή-διαρροή του πηκτοειδούς πυρήνα. Ανάλογα με την εντόπιση του διαφυγόντος υλικού, η πίεση μπορεί να προκαλέσει πόνο στη μέση (οσφυϊκή χώρα). Ενδεχομένως, να προκαλέσει πόνο και νευρολογικά συμπτώματα στα κάτω άκρα.

Τα συμπτώματα της κήλης του μεσοσπονδύλιου δίσκου συνήθως ξεκινούν χωρίς κάποιο ιδιαίτερο τραυματικό περιστατικό. Περιστατικά τέτοια είναι η άρση κάποιου μικρού βάρους ή την απότομη στροφή της μέσης. Πρόκειται για μια ευρέως διαδεδομένη πάθηση του μυοσκελετικού συστήματος. Συναντάται πιο συχνά στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης μεταξύ των 35 και 50 ετών. Κατά την ηλικία αυτή, ο δίσκος έχει ήδη υποστεί σημαντικές εκφυλιστικές αλλοιώσεις. Σε αντίθεση, η σπονδυλική στένωση που συναντάται πιο συχνά σε ηλικίες πάνω από 60 ετών.

 

 

Ποια είναι τα συμπτώματα στην κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου;

Όπως αναφέρθηκε, είναι συχνό μια κήλη δίσκου να προκαλεί πιεστικά φαινόμενα σε ένα κοντινό νεύρο προκαλώντας πόνο που αντανακλά σε όλο το μήκος κατανομής του νεύρου (δηλαδή της περιοχής που νευρώνεται από το συγκεκριμένο νεύρο).

Η κήλη ενός οσφυϊκού μεσοσπονδυλίου δίσκου είναι η πιο κοινή αιτία ισχιαλγίας, δηλαδή πόνου και υπαισθησίας στο πίσω μέρος του κάτω άκρου. Μερικά από τα τα πιο κοινά χαρακτηριστικά είναι:

• Πόνος στο κάτω άκρο: Συνήθως η ένταση του πόνου στο πόδι είναι μεγαλύτερη από αυτήν στη μέση. Εάν ο πόνος αφορά το ισχιακό νεύρο αναφέρεται ως ισχιαλγία.
• Νευρολογικά συμπτώματα στο κάτω άκρο: Υπαισθησία, αναισθησία και αδυναμία είναι μερικά από τα συμπτώματα που μπορεί να αναφέρει ο ασθενής.
• Συμπτώματα των οποίων η εντόπιση μεταβάλλεται: Ανάλογα με το μέγεθος της κήλης και την εντόπισή της στο σπονδυλικό τρήμα, τα συμπτώματα μπορεί να αφορούν τη μέση (οσφυϊκή χώρα), τους γλουτούς, το πρόσθιο ή οπίσθιο μέρος του μήρου, το πόδι ή τα δάκτυλα του ποδιού, ενώ τυπικά επηρεάζει μόνο τη μια πλευρά του σώματος.
• Αδυναμία ραχιαίας κάμψης του πόδα (Foot drop): Ορισμένες φορές μια ευμεγέθης κήλη μπορεί να πιέσει το νεύρο σε τέτοιο βαθμό που να προκαλέσει αδυναμία-παράλυση συγκεκριμένων μυών (πρόσθιος κνημιαίος μυς) που προάγουν την ραχιαία κάμψη του ποδιού και αποτελεί ανησυχητικό σύμπτωμα από μόνο του.
• Οσφυαλγία (Low back pain): Ο πόνος στην μέση (οσφυϊκή χώρα) συναντάται στην πλειονότητα των περιπτώσεων, αλλά όχι πάντα, και συνοδεύεται από δυσκαμψία. Υφίεται μετά από ξεκούραση (κλινοστατισμό) μερικών ημερών.
• Πόνος που χειροτερεύει με την κίνηση και με συγκεκριμένες στάσεις: Ο πόνος μπορεί να χειροτερεύει μετά από πολύωρη ορθοστασία ή περπάτημα, ένα φτέρνισμα ή ακόμη και έντονο γέλιο.

 

 

Η διάγνωση στην κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου 

Η κλινική διάγνωση ακολουθεί μια συγκεκριμένη σειρά που περιλαμβάνει:

Λήψη ατομικού ιστορικού

Οι ασθενείς που παρουσιάζονται με τα προαναφερθέντα συμπτώματα στον ορθοπεδικό θα πρέπει να ερωτηθούν σχετικά:

• Με τον τύπο του πόνου. Ζητείται από τον ασθενή να περιγράψει τα χαρακτηριστικά του πόνου, συμπεριλαμβανομένης της εντόπισης και των δραστηριοτήτων που τον προκαλούν.
• Συνοδά προβλήματα υγείας, όπως π.χ. Οστεοπόρωση
• Πληροφορίες σχετικά με την εργασία και την καθημερινή ζωή του ασθενούς.
• Οικογενειακό ιστορικό.
• Τέλος, οποιοδήποτε ιστορικό αγχώδους διαταραχής ή κατάθλιψης, θα πρέπει να συζητηθεί με τον θεράποντα ιατρό

 

Κλείστε τώρα το ραντεβού σας με τον ορθοπεδικό χειρουργό: 6936182726

 

Κλινική Εξέταση

Αποτελεί το πιο σημαντικό βήμα για την διάγνωση και περιλαμβάνει την επισκόπηση και παρατήρηση των κινήσεων του ασθενούς καθώς και την ψηλάφηση σε συνδυασμό με ορισμένες ειδικές δοκιμασίες (τεστ). Πιο συγκεκριμένα:

• Νευρολογική εξέταση: Για να προσδιοριστεί αν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο νευρολογικό έλλειμμα ο ορθοπεδικός εξετάζει τα κάτω άκρα για σημεία υπαισθησίας, μουδιάσματος ή αδυναμίας. Συνήθως ζητείται από τον ασθενή να περπατήσει στις μύτες και τις πτέρνες ενώ τέλος ελέγχονται τα αντανακλαστικά των κάτω άκρων άμφω.
• Εύρος κίνησης: Ζητείται από τον ασθενή κάμψει και να εκτείνει τη μέση του ως εκεί που του επιτρέπει ο πόνος.
• Δοκιμασία Lasegue: Με τον ασθενή σε ύπτια θέση και τα γόνατα τεντωμένα, ο ορθοπεδικός κάμπτει (σηκώνει) τα πόδια και εκλύει πόνο στην μέση (οσφυϊκή μοίρα) συνήθως μεταξύ 30° και 70°.
• Πλήρης νευραγγειακός έλεγχος αμφότερων των κάτω άκρων.
• Ψηλάφηση της περιοχής της οσφύος.
• Παρατήρηση της βάδισης του ασθενούς.

Σε περίπτωση που δεν αναγνωρίζετε κανένα από τα συμπτώματα που προαναφέρθηκαν και το επίπεδο του πόνου είναι ανεκτό από τον ασθενή, πολλές φορές δεν απαιτείται περαιτέρω απεικονιστικός έλεγχος και προγραμματίζεται επανέλεγχος.

 

Απεικονιστικό Έλεγχο

Ο απεικονιστικός έλεγχος εκτελείται αφενός για να αποκλείσει μερικές από τις πιο σπάνιες αιτίες οσφυαλγίας. Τέτοιες είναι το κάταγμα, οι όγκοι και οι λοιμώξεις. Αφετέρου για να περιγράψει καλύτερα και να επιβεβαιώσει τα ευρήματα της κλινικής εξέτασης που έχει προηγηθεί.

• Ακτινογραφίες: Για τον αποκλεισμό πιθανού κατάγματος (π.χ. σε ασθενείς με οστεοπόρωση ή ιστορικό τραύματος), όγκου ή λοίμωξης.
• Μαγνητική Τομογραφία: Συνήθως παρέχει τις πιο λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την ύπαρξη ή όχι μιας δισκοκήλης, την εντόπιση και το μέγεθός της, καθώς και τα πιεστικά φαινόμενα που προκαλεί. Πολλές φορές εκτελείται για τον προεγχειρητικό σχεδιασμό. Βοηθά στον αποκλεισμό για σπονδυλική στένωση.
• Αξονική Τομογραφία: Στις περιπτώσεις που αντενδείκνυται η Μαγνητική Τομογραφία.
• Μυελογράφημα ή Μυελογραφία (CT): Γίνεται χρήση σκιαγραφικού μέσου για να απεικονιστεί ο νωτιαίος μυελός και τα νωτιαία νεύρα. Μπορεί να δώσει λεπτομερείς πληροφορίες για την κήλη αλλά αποτελεί μια επεμβατική εξέταση.
• Ηλεκτρομυογράφημα: Μπορεί να εντοπίσει ποια νευρική ρίζα επηρεάζεται.

 

 

Η θεραπεία για την κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου

Συντηρητική Αντιμετώπιση 

Στην πλειονότητα των περιπτώσεων κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου στην οσφυϊκή μοίρα τα συμπτώματα υφίενται εντός έξι εβδομάδων. Γι’αυτόν τον λόγο αρχικά συστήνεται η συντηρητική (μη χειρουργική) θεραπεία, πλην εκείνων των περιπτώσεων στις οποίες τα συμπτώματα περιλαμβάνουν σοβαρά νευρολογικά προβλήματα.

Μετριασμός και έλεγχος του πόνου

Ο έλεγχος του έντονου πόνου είναι μια επείγουσα ανάγκη όταν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα. Στις αρχικές επιλογές περιλαμβάνονται:

• Φαρμακευτική αγωγή: Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) αποτελούν μια κατηγορία φαρμάκων που ανακουφίζουν σε μεγάλο βαθμό τον ασθενή. Επιπλέον κάποια μυοχαλαρωτικά φαρμακευτικά σκευάσματα μπορούν να μειώσουν τον μυϊκό σπασμό στην οσφυϊκή χώρα.
• Θερμά – ψυχρά επιθέματα: Βοηθούν στην ανακούφιση από επώδυνους μυϊκούς σπασμούς μετά τις πρώτες 48 ώρες.
• Κλινοστατισμός: Η ξεκούραση στο κρεβάτι μπορεί να ανακουφίσει τον ασθενή αλλά συνιστάται μόνο για τις πρώτες μέρες. Η παράταση μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω δυσκαμψία. Μετά τις πρώτες ημέρες συνιστάται αποφυγή βαρέων χειρωνακτικών εργασιών και δραστηριοτήτων με διαλείμματα ανάπαυσης.

Πρόσθετες Θεραπείες

• Φυσικοθεραπεία: Σημαντική για να καταδείξει στον ασθενή κάποιες στοχευμένες ασκήσεις υπερέκτασης της σπονδυλικής στήλης στην φάση της αποκατάστασης. Επιπλέον, το πρόγραμμα μπορεί να διδάξει στον ασθενή ασφαλέστερους τρόπους για να εκτελεί τις συνήθεις καθημερινές τους δραστηριότητες.
• Επισκληρίδιος έγχυση στεροειδών: Μπορεί να προσφέρει μακροχρόνια ύφεση των συμπτωμάτων και ανακούφιση του ασθενούς. Ωστόσο, συχνά δεν επιλύει το πρόβλημα και οι ασθενείς επανεμφανίζουν τα συμπτώματα.
• Τέλος, αναφέρονται και οι μέθοδοι του βελονισμού (αποτελεί πλέον επίσημη ένδειξη από τον οργανισμό φαρμάκων των Ην. Πολιτειών) και της χειροπρακτικής, οι οποίες μπορούν να φανούν χρήσιμες στον ασθενή αλλά ακολουθώντας συγκεκριμένες ενδείξεις και για έναν περιορισμένο αριθμό ασθενών. Είναι προς το συμφέρον του ασθενούς να συμβουλευτεί αρχικά τον ορθοπεδικό για την διάγνωση και τον αποκλεισμό νευρολογικών ελλειμμάτων καθώς και για την αντιμετώπιση η οποία μπορεί να περιλαμβάνει τις γνωστές συντηρητικές και χειρουργικές μεθόδους.

 

Χειρουργική Αντιμετώπιση 

Όταν ο πόνος και τα άλλα συμπτώματα εμμένουν κατά την κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλη) και δεν υφίενται μετά από μια περίοδο έξι εβδομάδων τότε συνιστάται στον ασθενή η χειρουργική αντιμετώπιση. Η κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου στην οσφυϊκή μοίρα αποτελεί την πιο συχνή αιτία χειρουργικής επέμβασης στην σπονδυλική στήλη στους ενήλικες.

Χειρουργική επέμβαση μπορεί να συστηθεί εάν:

• Ο ασθενής αναφέρει έντονο πόνο που δεν του επιτρέπει να διατηρήσει ένα φυσιολογικό επίπεδο στις καθημερινές του δραστηριότητες, όπως η ορθοστασία και το περπάτημα.
• Απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου (και τα δύο τελευταία συμπτώματα αποτελούν ένδειξη για επείγουσα χειρουργική επέμβαση εντός 48 ωρών και όχι αναμονή έξι εβδομάδων).
• Ο ασθενής δεν ωφελείται από την συντηρητική αγωγή (ΜΣΑΦ, φυσικοθεραπεία)
• Ο ασθενής βιώνει προοδευτικά επιδεινούμενα νευρολογικά συμπτώματα, όπως αδυναμία στα κάτω άκρα και/ή μούδιασμα.
• Σε ορισμένες περιπτώσεις (όπως αναφέρθηκε) η χειρουργική επέμβαση μπορεί να συσταθεί και πριν το διάστημα των έξι εβδομάδων.

 

Ενδοσκοπική Δισκεκτομή

Στην χειρουργική επέμβαση της ενδοσκοπικής δισκεκτομής εκτέμνεται ένα μικρό μέρος του οστού πάνω από την νευρική ρίζα μαζί με ένα μεγάλο μέρος του υλικού της δισκοκήλης που την πιέζει και την ερεθίζει, παρέχοντάς της περισσότερο χώρο. Μέσω μιας μικρής τομής, διανοίγεται ένα παράθυρο στην σπονδυλική στήλη με διάμετρο περί τα τρία με τέσσερα εκατοστά. Μέσα από αυτόν τον χώρο αφαιρείται οτιδήποτε μπορεί να προκαλεί συμπιεστικά φαινόμενα στην νευρική ρίζα.

Πιο συγκεκριμένα:

• Εκτελείται μια μικρή τομή περί τα 3-4 εκατοστά στην μέση γραμμή της σπονδυλικής στήλης στο ύψος που βρίσκεται η κήλη μεσοσπόνδυλου δίσκου (δισκοκήλη) στην οσφυϊκή μοίρα.
• Οι ραχιαίοι μύες ανασηκώνονται και απομακρύνονται από το πέταλο (lamina) του σπονδύλου. Δεδομένου ότι αυτοί οι μύες έχουν κάθετη φορά, προτιμάται να μετακινούνται και μην τέμνονται.
• Ο χειρουργός εισέρχεται στον χώρο του σπονδυλικού τρήματος αφαιρώντας ένα μικρό κομμάτι του ωχρού συνδέσμου. Με τη βοήθεια χειρουργικού μικροσκοπίου μπορεί να αφαιρέσει όλους εκείνους τους ιστούς (οστεόφυτα, υλικό δισκοκήλης) πέριξ της εν λόγω νευρικής ρίζας.
• Συχνά αφαιρείται ένα μικρό κομμάτι της ζυγοαποφυσιακής διάρθρωσης (facet joint) για την διευκόλυνση της πρόσβασης στην νευρική ρίζα και για να αυξηθεί ο χώρος πέριξ του νεύρου.
• Στη συνέχεια, η νευρική ρίζα μετακινείται με λεπτούς χειρισμούς και αφαιρείται το υλικό της δισκοκήλης που προπίπτει και πιέζει τη νευρική ρίζα.
  Δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος των αρθρώσεων, των συνδέσμων και των μυών έχει μείνει ανέπαφο, η μικροδισκεκτομή δεν αλλάζει την μηχανική δομή της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.

Σε γενικές γραμμές η καλυτέρευση των συμπτωμάτων του ασθενούς που οφείλονται σε κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου διαφαίνεται στις πρώτες έξι με δώδεκα εβδομάδες. Όσο ο πόνος είναι ανεκτός και ο ασθενής μπορεί να λειτουργήσει ικανοποιητικά, είναι συνήθως προτιμότερο να καθυστερήσει η επέμβαση για ένα μικρό χρονικό διάστημα για να δούμε αν θα υφεθούν τα συμπτώματα με τη συντηρητική θεραπεία.

Εάν ο πόνος και τα υπόλοιπα συμπτώματα στο κάτω άκρο δεν υποχωρούν με την συντηρητική αγωγή, τότε ενδείκνυται η ελάχιστα επεμβατική μέθοδος της μικροδισκεκτομής που προαναφέρθηκε.

Η άμεση χειρουργική επέμβαση σε επείγουσα βάση είναι απαραίτητη στις περιπτώσεις της ιππουριδικής συνδρομής ή των προοδευτικά επιδεινούμενων νευρολογικών ελλειμμάτων. Τέλος, ένδειξη για χειρουργική επέμβαση μπορεί να αποτελέσει και ο έντονος πόνος στο κάτω άκρο.

Εν κατακλείδι, η μικροδισκεκτομή συνιστάται σε ασθενείς:

Με πόνο διάρκειας μεγαλύτερης των έξι εβδομάδων που δεν υφίεται με τη συντηρητική αγωγή (ΜΣΑΦ, Φυσικοθεραπεία). Ωστόσο, τα αποτελέσματα της χειρουργικής επέμβασης είναι καλύτερα, όταν οι ασθενείς υποβάλλονται στην επέμβαση πριν τους τρεις με έξι μήνες από την εμφάνιση των συμπτωμάτων.

Το ποσοστό επιτυχίας για την ελάχιστα επεμβατική μέθοδο της μικροδισκεκτομής είναι περίπου 90-95%, ενώ 5-10% των ασθενών θα αναπτύξει ξανά δισκοκήλη κάποια στιγμή στη ζωή τους.

Η υποτροπή μπορεί να εμφανιστεί αμέσως μετά την επέμβαση ή πολλά χρόνια μετά. Ωστόσο, είναι πιο συχνή μέσα στους πρώτους τρεις μήνες μετά την επέμβαση. Στην περίπτωση της υποτροπής η αναθεώρηση με τη μέθοδο της μικροδισκεκτομής είναι εξίσου επιτυχημένη. Παρόλα αυτά, μετά από μια υποτροπή, ο ασθενής διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο περαιτέρω.

 

Δισκοπλαστική με Gel (Discogel)

Η δισκοπλαστική με gel (Discogel), κατά την οποία γίνεται ένεση ειδικόυ gel στο μεσοσπονδύλιο δίσκο, με τοπική αναισθησία και υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο, με σκοπό την ανασυγκρότηση του δίσκου και την άρση της νευρικής πίεσης που προκαλεί πόνο στα κάτω άκρα.

Η διάγνωση της πάθησης είναι αρκετά απαιτητική και είναι απαραίτητο να γίνει η εξέταση από ειδικά εκπαιδευμένο ορθοπεδικό χειρουργό. Επικοινωνήστε με τον εξειδικευμένο ορθοπεδικό χειρουργό Δρ Γεώργιο Μπεσίρη για μία εξατομικευμένη διάγνωση και θεραπεία του προβλήματός σας.