Αστάθεια Ώμου

Τι είναι αστάθεια ώμου;

Η αστάθεια ώμου συμβαίνει όταν η κεφαλή του βραχιονίου κινείται έξω από τη γλήνη κατά τη διάρκεια κίνησης του ώμου. Αυτό συνδέεται με συμπτώματα που είναι τυπικά ο πόνος και μία αίσθηση σηκώματος. Εάν η κεφαλή βγει εντελώς έξω από τη γλήνη τότε αυτό λέγεται εξάρθρωμα ή εξάρθρωση του ώμου. Εάν η κεφαλή βγει μερικώς έξω από τη γλήνη τότε αυτό λέγεται υπεξάρθρημα. Η αστάθεια ώμου μπορεί να συμβεί σαν αποτέλεσμα ενός μόνο πραγματικού γεγονότος όπως μια πτώση ή μια προβολή (tackling) μπορεί επίσης να συμβεί σαν αποτέλεσμα επαναλαμβανόμενων κινήσεων που τεντώνουν τους συνδέσμους στον ώμο επιτρέποντας στην κεφαλή να μετακινηθεί μερικώς έξω από τη γλήνη. Αν και η ευλυγισία ή χαλαρότητα του ώμου είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο της λειτουργίας του μερικά άτομα έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα αστάθειας ώμου εξαιτίας της φυσιολογικής χαλαρότητας των συνδέσμων τους. Άλλα άτομα μπορεί να έχουν μια ικανότητα να υπερξαρθρώνουν ή να ετατοπίζουν τον ώμο τους συσπώντας επιλεκτικά τους μύες γύρω από αυτόν.

Αυτές οι σπάνιες περιπτώσεις δεν έχουν συνήθως συμπτώματα πόνου. Μερικοί ασθενείς μπορεί να έχουν μια υποπλασία της γλήνης η οποία είναι εκ γενετής αποτυχία της γλήνης να αναπτυχθεί και να διαμορφωθεί σε φυσιολογικό σχήμα και βάθος. Αυτό είναι μια σπάνια κατάσταση και μπορεί να μην παρουσιαστεί μέχρι τη δεύτερη ή Τρίτη δεκαετία της ζωής του ανθρώπου. Η αστάθεια ώμου συμβαίνει κυρίως στην πρόσθια επιφάνεια, αν και σε ένα 10% περίπου των ασθενών μπορεί να είναι στην οπίσθια επιφάνεια. Σε ένα άλλο 5-10% των περιπτώσεων η αστάθεια μπορεί να συμβεί σε περισσότερους από έναν άξονες. Αυτό λέγεται αστάθεια σε πολλούς σε πολλούς άξονες.

Ο φυσιολογικός ώμος

Ο φυσιολογικός ώμος αποτελείται όχι μόνο από τη γληνοβραχιόνια άρθρωση (κεφαλή μέσα στη ωμογλήνη) αλλά επίσης από την άρθρωση της ωμοπλάτης με το θωρακικό τοίχωμα (ωμοπλατοθωρακική άρθρωση), την άρθρωση μεταξύ της ωμοπλάτης και της κλείδας (ακρωμιοκλειδική) και τέλος την άρθρωση της κλείδας με το στέρνο (στερνοκλειδική). Η κίνηση του φυσιολογικού ώμου σημαίνει ότι η ωμοπλατοθωρακική άρθρωση πρέπει να κινείται όπως και η γληνοβραχιόνιος άρθρωση. Κατά τη διάρκεια της κίνησης αυτής η γληνοβραχιόνιο άρθρωση κινείται ώστε η κεφαλή του βραχιονίου να περιστρέφεται μέσα στη ωμογλήνη. Η χρήση του άνω άκρου πάνω από το επίπεδο της κεφαλής όπως για παράδειγμα στη δουλειά ή στα σπορ φορτίζει τους συνδέσμους οι οποίοι σταθεροποιούν τη κεφαλή μέσα στη γλήνη. Η φυσιολογική κεφαλή είναι μεγαλύτερη απ’ ότι είναι η ωμογλήνη. Η ανατομία αυτή η οποία είναι παρόμοια με μια μπάλα του γκολφ που βρίσκεται πάνω στην αρχική της θέση πριν τη βολή, επιτρέπει το μεγάλο εύρος των κινήσεων που απαιτούνται για τις κινήσεις. Η υποδοχή (ωμογλήνη) γίνεται πλατύτερη και βαθύτερη με τη βοήθεια ενός εύκαμπτου χείλους από χόνδρο (επιχείλιος χόνδρος), ο οποίος διασχίζει την περίμετρό της. Αυτό αυξάνει τη σταθερότητα κάνοντας τη «θήκη» μεγαλύτερη και βαθύτερη. Ο επιχείλιος χόνδρος επίσης δρα σαν σταθεροποιητικό σημείο για τους συνδέσμους οι οποίοι σταθεροποιούν την άρθρωση του ώμου κατά τη διάρκεια της κίνησης. Οι σύνδεσμοι του ώμου διασχίζουν το διάστημα μεταξύ της κεφαλής και της ωμογλήνης και δρουν περιορίζοντας την εκτεταμένη ολίσθηση της κεφαλής στη ωμογλήνη, καθώς επίσης και τη στροφή της κεφαλής επί της ωμογλήνης. Ο κύριος σύνδεσμος που ονομάζεται κάτω γληνοβραχιόνιος σύνδεσμος είναι παρόμοιος με μια αιώρα. Προστατεύει την κεφαλή του βραχιονίου με τον ίδιο τρόπο που μια αιώρα προστατεύει ένα άτομο. Ο ρόλος των γληνοβραχιονίων συνδέσμων είναι να δρουν σαν ζώνες ασφαλείας και αερόσακοι στον ώμο περιορίζοντας εκτεταμένες στροφικές κινήσεις και ολισθήσεις της κεφαλής έξω από τη ωμογλήνη. Αρκετή από τη σταθερότητα κατά τη διάρκεια της φυσιολογικής κίνησης γίνεται μέσω συμπίεσης της κεφαλής μέσα στη ωμογλήνη με τους μύες του στροφικού πετάλου. Οι σύνδεσμοι παρέχουν στατική σταθερότητα καθώς περιορίζουν τα όρια της κίνησης παθητικά, καθώς οι μύες του στροφικού πετάλου παρέχουν δυναμική σταθερότητα συσπώμενη και πιέζοντας την κεφαλή και τη γλήνη μαζί. Η φυσιολογική κίνηση παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία καθώς μερικά άτομα εμφανίζουν χαλαρές αρθρώσεις και συνδέσμους παρότι δεν έχουν αστάθεια ώμου ενώ άλλοι έχουν σχετικά σφικτούς συνδέσμους και εμφανίζουν λιγότερη κινητικότητα της άρθρωσης.

Τραυματική πρόσθια αστάθεια ώμου;

Οι περισσότερες περιπτώσεις στην αστάθεια ώμου συμβαίνουν σαν αποτέλεσμα απλού τραυματικού γεγονότος, όπως μία πτώση ή μια σύγκρουση στον αθλητισμό. Το άνω άκρο είναι συχνά έξω από τη θέση του, αλλά μερικοί ασθενείς μπορεί να μη θυμούνται την ακριβή θέση του άνω άκρου τους. Όταν συμβεί αυτό ο ασθενής μπορεί να νιώσει τον ώμο να βγαίνει έξω από την άρθρωση ή μπορεί να έχει απλά πόνο. Είναι συνηθισμένο να υπάρχει μία αίσθηση ενός νεκρού άνω άκρου, όπου ο ασθενής παρατηρεί απώλεια αίσθησης και ελέγχου του άνω άκρου. Ο ώμος μπορεί να βγει εντελώς έξω από την άρθρωση (εξάρθρημα ώμου) ή μπορεί να μετακινηθεί μερικώς έξω από την άρθρωση (υπεξάρθρημα). Μερικές φορές η κεφαλή μπορεί να ξαναμπεί στη θέση της από μόνη της ή ο ασθενής μπορεί να διαπιστώσει ότι μπορεί να βάλει την κεφαλή πάλι στη θέση της κουνώντας τον ώμο. Εάν ο ώμος μείνει εξαρθρωμένος είναι απαραίτητο να απευθυνθεί στα επείγοντα ενός νοσοκομείου ώστε ένας γιατρός να βάλει πάλι τον ώμο στη θέση του. Αυτό συνήθως γίνεται με ενδοφλέβια χαλάρωση, ώστε οι μύες να χαλαρώσουν και με μαλακούς χειρισμούς η κεφαλή του βραχιονίου να μπει πάλι στη θέση της.

Επικοινωνήστε με τον ορθοπεδικό γιατρό Γεώργιο Μπεσίρη για μια εξατομικευμένη διάγνωση με βάση το στάδιο της πάθησης και των συμπτωμάτων σας.