Γάγγλιο στο πόδι

Τι είναι το γάγγλιο στο πόδι;

Το γάγγλιο αποτελεί μία καλοήθη, κυστικού τύπου μάζα, η οποία προέρχεται από τον αρθρικό υμένα ή τον θύλακο κάποιου τένοντα. Αν και εμφανίζεται συχνότερα στην περιοχή της άκρας χείρας και του καρπού, δεν είναι σπάνια η παρουσία του και στο πόδι. Το γάγγλιο στο πόδι μπορεί να εντοπιστεί στη ραχιαία επιφάνεια του άκρου ποδός, στην πελματιαία πλευρά ή γύρω από τον αστράγαλο, προκαλώντας ποικίλης έντασης συμπτώματα, ανάλογα με το μέγεθός του και τη γειτνίασή του με νευρικές ή αγγειακές δομές.

Σε ποια άλλα σημεία του σώματος ενδέχεται να εμφανιστεί το γάγγλιο εκτός από το πόδι;

Το γάγγλιο, αν και συχνότερα εμφανίζεται στο χέρι, μπορεί να εντοπιστεί και σε άλλα σημεία του σώματος. Πιο συγκεκριμένα, ενδέχεται να εμφανιστεί όπου υπάρχουν αρθρώσεις ή θύλακοι τενόντων. Πιο συγκεκριμένα, εκτός από το πόδι, το γάγγλιο μπορεί να παρουσιαστεί:

• Στον καρπό (ιδιαίτερα στη ραχιαία επιφάνεια, είναι το πιο συχνό σημείο εντόπισης)
• Στα δάχτυλα (κυρίως στη βάση ή κοντά στις αρθρώσεις)
• Στον ώμο
• Στον αγκώνα
• Στο γόνατο
• Στον αυχένα (πιο σπάνια, συνήθως κοντά σε νευρικές ρίζες

Ποια είναι τα αίτια εμφάνισής του;

Αν και τα ακριβή αίτια εμφάνισης ενός γαγγλίου στο πόδι δεν είναι πλήρως κατανοητά, εκτιμάται ότι η ανάπτυξή του σχετίζεται με μηχανική καταπόνηση ή τραυματισμό του ποδιού.

Ένα μεμονωμένο τραυματικό επεισόδιο ή, συχνότερα, η επαναλαμβανόμενη καταπόνηση των αρθρώσεων και των τενόντων μπορεί να οδηγήσει σε φθορά του αρθρικού υμένα ή του θυλάκου, προκαλώντας τη διαρροή αρθρικού υγρού.

 Το υγρό αυτό, πλούσιο σε υαλουρονικό οξύ, συγκεντρώνεται και παγιδεύεται στους γύρω ιστούς, σχηματίζοντας τον χαρακτηριστικό κυστικό σχηματισμό.

Παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

• έντονη ή χρόνια καταπόνηση του ποδιού.
• αθλητικές δραστηριότητες.
• ακατάλληλα υποδήματα.
• ανατομικές ιδιαιτερότητες που επιβαρύνουν συγκεκριμένες περιοχές του άκρου ποδός.

Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται το γάγγλιο στο πόδι;

Το γάγγλιο στο πόδι εμφανίζεται συνήθως ως μια ψηλαφητή, μαλακή ή ελαφρώς σκληρή διόγκωση. Η διόγκωση αυτή μπορεί να μεταβάλλει μέγεθος με την πάροδο του χρόνου. Αν και σε πολλές περιπτώσεις είναι ασυμπτωματικό, ενδέχεται να προκαλέσει ποικίλα ενοχλήματα, ανάλογα με την εντόπισή του και τη σχέση του με γειτονικές νευρικές ή αγγειακές δομές.

Τα πιο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Πόνο ή ενόχληση κατά τη βάδιση ή τη χρήση υποδημάτων.
• Αίσθημα πίεσης στην περιοχή.
• Τοπικό οίδημα ή ευαισθησία στην αφή.
• Περιορισμό της κινητικότητας του άκρου, ιδίως όταν το γάγγλιο επηρεάζει την άρθρωση ή τον τένοντα.
• Σπανιότερα,  το γάγγλιο στο πόδι προκαλεί μουδιάσματα ή αισθητικές διαταραχές, όταν υπάρχει πίεση σε παρακείμενο νεύρο.

Η ένταση των συμπτωμάτων ποικίλλει και συχνά επιδεινώνεται με την άσκηση ή την παρατεταμένη ορθοστασία.

Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;

Η διάγνωση του γάγγλιου στο πόδι ξεκινά με τη κλινική εξέταση του ασθενούς. Κατά τη διάρκειά της,  ο ιατρός εντοπίζει την διόγκωση, αξιολογεί τη σύστασή της, τον βαθμό κινητικότητας, καθώς και το αν προκαλεί πόνο ή πίεση κατά την ψηλάφηση.

Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης, συχνά χρησιμοποιείται υπερηχογράφημα, το οποίο μπορεί να καθορίσει τη σχέση της με τις παρακείμενες ανατομικές δομές. Σε περιπτώσεις όπου η εικόνα δεν είναι ξεκάθαρη ή απαιτείται λεπτομερέστερη απεικόνιση, μπορεί να διενεργηθεί μαγνητική τομογραφία (MRI).

Γάγγλιο στο πόδι & Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση του γάγγλιου στο πόδι εξαρτάται από:

• το μέγεθος της κύστης.
• τη συμπτωματολογία.
• τον βαθμό λειτουργικής ενόχλησης που προκαλεί.

Σε περιπτώσεις όπου το γάγγλιο είναι μικρό και ασυμπτωματικό, συστήνεται συντηρητική παρακολούθηση, καθώς αρκετά γάγγλια υποχωρούν αυτόματα χωρίς ιατρική παρέμβαση.

Από την άλλη, εάν  το γάγγλιο προκαλεί πόνο ή εμποδίζει τη βάδιση και τη χρήση υποδημάτων, μπορεί να εφαρμοστεί αναρρόφηση του περιεχομένου με λεπτή βελόνα υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση. Η μέθοδος αυτή προσφέρει προσωρινή ανακούφιση, ωστόσο συνοδεύεται από υψηλό ποσοστό υποτροπής, καθώς το τοίχωμα της κύστης παραμένει.

Σε περιπτώσεις επίμονων, υποτροπιαζόντων ή συμπτωματικών γαγγλίων, η χειρουργική εκτομή αποτελεί την πιο αποτελεσματική λύση. Κατά την επέμβαση αφαιρείται πλήρως ο κυστικός σχηματισμός μαζί με τον μίσχο του, δηλαδή το σημείο σύνδεσης με την άρθρωση ή τον τένοντα, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος επανεμφάνισης.

Η επέμβαση πραγματοποιείται συνήθως με τοπική αναισθησία και έχει εξαιρετική πρόγνωση. Μετεγχειρητικά, ο ασθενής καλείται να ακολουθήσει ήπιο πρόγραμμα αποκατάστασης. Η αποφυγή της καταπόνησης του ποδιού είναι σημαντική για την ανάρρωση. Τέλος, η πλήρης επάνοδος του ασθενούς στις δραστηριότητές του να επιτυγχάνεται σταδιακά μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Εάν εμφανίζετε γάγγλιο στο πόδι, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με έναν έμπειρο Ορθοπεδικό για την αντιμετώπισή του. Ο Ορθοπεδικός Χειρουργός Μπεσίρης Γεώργιος είναι απόλυτα εξειδικευμένος στην αντιμετώπιση γαγγλιών. Επικοινωνήστε με τον ιατρό και την εξειδικευμένη ομάδα της Orthopedia για να λάβετε μια εξατομικευμένη θεραπεία.